 |
| Peta nusantara yang menunjukkan Bagelen, Pacitan, Bengkalis dan Bagan Datoh yang merupakan penempatan keturunan Juodo Hasan Suhada dan Haji Abdul Rahman/Hajah Maryam |
2. Kamdi dilahirkan pada tahun 1886 di Desa Mantren, Pacitan, Jawa Timur, oleh pasangan Juodo Hasan Suhada dan Diyah Bopati. Kamdi yang merupakan anak sulung mempunyai 4 orang adik, 2 lelaki dan 2 perempuan, bernama Darmo (atau Manu), Dinah, Diyem dan Siraj.
3. Pasangan Abdul Rahman dan Maryam adalah antara orang-orang Jawa awal yang membuka perkampungan di Sungai Nipah Darat, Bagan Datoh pada akhir 1890’an, kemudian diikuti oleh Kamdi dan adiknya Siraj yang mendarat di Pulau Pinang pada 1906. Waktu itu Kamdi berumur sekitar 20 tahun. Sambil bertukang rumah, Kamdi belajar agama di Padang Rengas, kemudian ke Temoh di Perak sebelum tiba di Sungai Nipah Darat, Bagan Datoh, sekitar akhir tahun 1910’an. Beliau diambil bekerja oleh Abdul Rahman kerana kemahirannya bertukang rumah. Di kampung itu Kamdi meneruskan belajar agama daripada kiyai Hj Hadi Munir dan kiyai Hj Siraj iaitu pengasas Pondok dan Madrasah Manba’il Ulum pada tahun 1932.
4. Siraj bagaimanapun tidak mengikut jejak abangnya Kamdi. Beliau meneruskan cita-cita mendalami ilmu agama dan terus belayar ke Mekah. Selepas ‘menahun’ di Mekah beberapa ketika, Hj Siraj kembali ke Mantren, Pacitan, kemudian berpindah menetap di Jawa Tengah dan meninggal dunia di situ. Adik-adik Kamdi yang lain, Darmo, Dinah dan Diyem terus menetap dan berkeluarga di Mantren, Pacitan. Bagaimanapun beberapa orang anak dan cucu mereka juga meninggalkan Mantren, Pacitan, dan membuka penempatan di Pulau Bengkalis, Sumatera.
5. Pada 1920’an satu kumpulan orang-orang Jawa Pacitan telah datang membuka perkampungan di Sungai Besar, Kota Setia, Teluk Intan. Kamdi mengambil kesempatan turut meneroka tanah di situ, mula-mula bersawah padi kemudian digantikan dengan kelapa. Sebenarnya Kamdi lebih banyak menumpukan kepada kerja-kerja bertukang, membina rumah, surau dan ada juga masjid daripada bertani. Urusan bertaninya banyak dibantu oleh Hj Abdul Samad, bapa saudara yang tinggal bersama keluarganya. Kawasan operasi Kamdi bertukang ialah di Mukim Bagan Datoh, Rungkup, Hutan Melintang dan Sabak Bernam. Beliau juga pernah mendapat kontrak membina sebahagian jalan kulit kerang yang menyambung pekan Sabak Bernam dan Parit Baru di Selangor.
6. Kamdi membina rumahnya yang pertama di Kampung Sungai Besar selepas mendirikan rumah tangga dengan anak sulung pasangan Abdul Rahman Karto dan Maryam Nurpapan iaitu Sarpuah pada tahun 1922. Waktu itu beliau berumur 35 tahun sementara Sarpuah berumur 14 tahun. Mereka dikurniakan 9 orang anak, 6 lelaki dan 3 perempuan iaitu Ali Dawam, Mohd Anas, Ismail, Komayah, Mohd Kharis, Samsiah (atau Nafsiah), Husin, Mohd Zain dan Siti Rohamah. Mohd Anas dan Mohd Zain meninggal semasa kanak-kanak. Pada awal 1940 Kamdi telah membawa keluarganya pindah dan terus menetap di Batu 1, Jalan Rungkup. Di situ beliau berkebun kelapa. Bagaimanapun semasa pemerintahan Jepun, mereka tinggal sementara di Sungai Besar. Selepas perang, mereka kembali tinggal di Batu 1 Jalan Rungkup.
7. Haji Abdul Rahman Karto meninggal dalam peliharaan anaknya Mohd Ali di Sungai Nipah Darat dan disemadikan di Tanah Perkuburan Islam Sungai Nipah Baroh. Manakala Hajah Maryam semasa tuanya dipelihara oleh anak bungsunya Dahuri, daripada suami keduanya Haji Amir. Beliau disemadikan di Tanah Perkuburan Islam Sungai Dulang Dalam.
8.Selain mengaji Al Quran, pasangan Kamdi dan isterinya Sarpuah, telah menghantar semua anak-anaknya mendapat pengajian asas di Sekolah Melayu Simpang Tiga, yang ditubuhkan pada tahun 1930. Ali Dawam dan Ismail bersekolah sehingga darjah 5, Komayah ditambah dengan pendidikan agama dan bahasa arab di Madrasah Mamba'il Ulum, Sungai Nipah Darat, kemudian di MadrasahSabilul Huda, Simpang Tiga. Selepas darjah 5, Mohd Kharis menyambung pelajaran darjah 6 di Sekolah Melayu Bagan Datoh, dan Darjah 7 di Sekolah Melayu (Lelaki) Teluk Intan sehingga berjaya menjadi guru. Samsiah pula,selepas darjah 4, memasuki Special Malay Class di Government English School Sungai Sumun, kemudian ke Sekolah Menengah sehingga Senior Cambridge di Anglo-Chinese School Teluk Intan. Dia kemudiannya memasuki maktab perguruan dan menjadi guru di Kuala Lumpur. Siti Rahamah pula selepas sekolah rendah dia belajar di Sekolah Menengah Tun Abdul Razak, Selekoh dan menyambung pelajaran di ITM Shah Alam, Abangnya Husin, berjaya memasuki sekolah berasrama penuh, Sekolah Tuanku Abdul Rahman, Ipoh. Kemudian beliau memasuki Universiti Malaya Kuala Lumpur dan mendapat Ijazah dan Diploma Pendidikan. Mereka semua telah mendirikan rumahtangga kecuali Samsiah.
8. Dalam kerja-kerja bertukang, Kamdi banyak dibantu oleh anaknya Ali Dawam dan Ismail. Bagaimanapun, Ali Dawam lebih banyak mewarisi kemahiran bapanya bertukang dan bermain alat muzik. Jika Kamdi gemar bermain gambus, Ali Dawam pula mahir bermain ‘accordian’ dan ‘drum’. Ia pernah mengetuai kumpulan muzik Fajar Timur di Kampung Simpang Tiga Bagan Datoh. Ali Dawam membawa keluarganya menetap di Kuala Lumpur bila dia memulakan kerjaya di Utusan Melayu Press. Selepas bersara, ia membuka kelas Qiraat di Cheras Baru. Adiknya Ismail memilih membangun keluarga dengan bertani, sambil menjaga kebun warisan bapanya di samping mengusahakan bot tambang di Kampung Sungai Besar, Kota Setia. Komayah tidak sempat menamatkan pengajian kerana berkahwin dan menetap dengan suaminya di Parit Enam Sungai Sumun. Mohd Kharis mendirikan keluarga dengan sepupunya Noriah Mohd Ali dan menetap di Teluk Intan. Samsiah menetap bujang di Cheras Baru berhampiran dengan rumah abangnya Ali Dawam. Husin pula membina keluarga dan menetap di Ipoh. Anak bongsu Kamdi dan Sarpuah, iaitu Siti Rohamah berkahwin dan mengikut ‘orang putih’ suaminya tinggal di Jerman.
9. Isteri Kamdi, Sarpuah mempunyai 4 orang adik seibu sebapa, iaitu Siti, Fatimah, Mohd Ali dan Mokhlas. Selepas berpisah dengan Maryam Nurpapan, Abdul Rahman Karto berkahwin dengan Uda Bedah Ahmad dan dikurniakan anak lelaki, Salbin. Maryam Nurpapan pula berkahwin lain dengan Haji Amir dan mendapat dua orang zuriat, Bainun dan Mohd Dahuri.
10. Semasa hayatnya Kamdi tidak berpeluang menziarahi ibu bapa dan adik beradiknya yang ditinggalkan di Tanah Jawa. Beliau telah kembali ke rahmatullah pada November 1958 sewaktu berusia 72 tahun akibat sakit tua. Beliau disemadikan di Tanah Perkuburan Islam Simpang Tiga, Rungkup.
11. Sarpuah terus tinggal bersama anak lelakinya Mohd Kharis di rumah Batu 1, Jalan Rungkup. Beliau menunaikan fardu haji di Mekah pada tahun 1974 bersama-sama adiknya Siti, Mohd Ali dan iparnya Rokiah. Apabila rumah asal keluarganya terbakar pada 1982, beliau pindah ke Kuala Lumpur dan menetap dengan anak perempuannya Samsiah. Hajah Sarpuah meninggal pada tahun 2000 semasa berumur 92 tahun akibat sakit tua. Beliau disemadikan di Tanah Perkuburan Islam Kg. Cheras Baru, Kuala Lumpur, berhampiran Masjid Nurussa’adah
Disediakan oleh:
Haji Husin Bin Kamdi
sempena Hari Keluarga Kamdi
02 June 2013
No comments:
Post a Comment